ΜΑΡΤΙΟΣ

Καλημέρα και καλό μήνα!

 

Διανύουμε τον Μάρτιο.Λίγα λόγια γι'αυτόν...

Ο Μάρτιος ή Μάρτης είναι ο τρίτος μήνας του πολιτικού έτους κατά το Γρηγοριανό Hμερολόγιο και έχει 31 ημέρες. 

Κατά το αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο το έτος άρχιζε από τον Μάρτιο συνεπώς τότε ήταν ο 1ος μήνας του έτους τον οποίο είχε καθιερώσει ο Ρωμύλος προς τιμή του πατέρα του και γενάρχη των Ρωμαίων του θεού Άρη (λατινικά Μαρς) και ονομζόταν Primus , δηλαδή Πρώτος μήνας του δεκάμηνου ρωμαϊκού έτους.

Οι Ρωμαίοι ονόμασαν έτσι τον πρώτο μήνα της άνοιξης γιατί τότε άρχιζαν τις πολεμικές τους εκστρατείες. Έκαναν μάλιστα μια τελετή, την ημέρα αυτή, το Αρμιλλούστριο, για να εξαγνίσουν και να καθάρουν τα όπλα του. Για τούτο και κατά τον Πλούταρχο (Βίος Νουμά, 19) αναφέρεται πως ο Μάρτιος απεικονίζεται ως άνδρας ενδεδυμένος με δέρμα λύκαινας.

Κατά τους χρόνους όμως της «ελεύθερης ρωμαϊκής πολιτείας» ο μήνας αυτός ήταν αφιερωμένος στον θεό Ερμή. Κατά την υπό του Νουμά όμως διαρρύθμιση μετακινήθηκε ως τρίτος μήνας και πρώτος ο προς τιμή του ειρηνικού θεού Ιανού. Κατ΄ άλλους η μετατόπιση αυτή έγινε μετά το 153 π.Χ. από τους υπάτους εξακολουθώντας να παραμένει ο Μάρτιος πρώτος μήνας του θρησκευτικού έτους.

Ακόμα και μετά την αλλαγή της πρωτοχρονιάς, την πρώτη Μαρτίου οι Ρωμαίοι την αποκαλούσαν «πάτριον» πρωτοχρονιά ενώ αυτήν της πρώτης Ιανουαρίου την αποκαλούσαν ιερατική και την πρώτη Σεπτεμβρίου, που ήταν η αρχή του οικονομικού έτους, την ονόμαζαν πολιτική πρωτοχρονιά.

Ο Μάρτιος ήταν ο μήνας των ελαφοκυνηγών (ως Ελαφηβολιών). Από 21 Μαρτίου ως 19 Απριλίου την αρχαιότητα τα ιερά Ελαφηβόλια τα γιόρταζαν προς τιμήν της Αρτέμιδος.

Στον Ζωδιακό κύκλο κατά τον μήνα Μάρτιο ο Ήλιος βρίσκεται στον αστερισμό των Ιχθύων, ενώ κατά την 20η με 21η του μηνός που συμπίπτει η εαρινή ισημερία (αρχή της Άνοιξης) εισέρχεται στον αστερισμό του Κριού και πραγματοποιείται η αστρονομική έναρξη της άνοιξης με τη λεγόμενη εαρινή ισημερία,δηλαδή την ίση χρονική διάρκεια ημέρας και νύχτας που έχουν απο 12 ώρες η καθεμία και το καλοκαίρι τελειώνει στις 23 Σεπτέμβρη με την ισημερία φθινοπωρινή.     

Σχετική και η παροιμία :«Του Μάρτη και του Τρυγητή ίσα τα ημερόνυχτια»  

Τη μέρα αυτή αρχίζει η άνοιξη!

Τις τελευταίες μέρες του Μαρτίου έρχονται και οι μαντατοφόροι της άνοιξης ,τα χελιδόνια.Τα δένδρα αρχίζουν να φυλλώνουν και η γη πρασινίζει.Αρχίζουν οι ανοιξιάτικες καλλιέργειες.Οι γεωργοί ετοιμάζουν τα χωράφια,για να σπείρουν βαμβάκι και καπνά.Οι κηπουροί ετοιμάζουν τις  φυταρίες:ντομάτας,μελιτζάνας,πιπεριάς και άλλων καλοκαιρινών λαχανικών.    

                                                              
Τον Μάρτιο ο ελληνικός λαός προσονόμασε Ανοιξιάτη (γιατί είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης), Κλαψομάρτη, Γδάρτη , Πεντάγνωμο (για το ευμετάβλητο του καιρού), Βαγγελιώτη (λόγω της μεγάλης γιορτής του Ευαγγελισμού), Φυτευτή.

Ο Μάρτης είναι ίσως ο μήνας με τις περισσότερες παροιμίες. 

Σας παραθέτω τις γνωστότερες :

«Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης»

«από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνας».

«Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε πως δεν εξαναχιόνισε».

«Τον Μάρτη ξύλα φύλαε μην κάψεις τα παλούκια»                                                                                                         «Μάρτης βρέχει; Ποτέ μην πάψει.» 

«Ο Μάρτης το πρωί το ψόφησε, και το βράδυ το βρόμισε.» 

«Του Μάρτη οι αυγές με κάψανε, του Μάη τα μεσημέρια.»

«Ο Μάρτης με τα λούλουδα, ο Απρίλης με τα ρόδα».

«Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά,κι ο Απρίλης άλλο ένα,χαρά σ'εκείνον το ζευγά,που'χει πολλά σπαρμένα..»                                                                                    

Υπάρχει και η έκφραση: «Εγέλασεν και ο Μάρτης» αφορά ανθρώπους δύσθυμους, που έχουν πάντα τα μπουρίνια τους και ευδοκούν καμία φορά να γελάσουν και να αστειευθούν "
  Στις 25 Μαρτίου γιορτάζουμε μια διπλή γιορτή :τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και την επέτειο της κήρυξης της Ελληνικής Επανάστασης εναντίον των Τούρκων το 1821. 

Ο Μάρτης είναι πάντοτε μήνας της Σαρακοστής (των νηστειών) έτσι συμβολικά η φράση «Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;»λέγεται για πρόσωπο που ποτέ του δεν λείπει από μια εκδήλωση ή γιορτή.  

Σε όποια ημερομηνία κι αν «πέσει» το Πάσχα, ο Μάρτης σίγουρα θα είναι μέσα στη Μεγάλη Σαρακοστή,γύρω στον 4ο αιώνα θεσπίστηκε το σαραντάμερο νηστείας προ του Πάσχα. Αργότερα όμως προστέθηκε και μία εβδομάδα αυστηρότερης νηστείας, οπότε η Σαρακοστή έγινε 7 ολόκληρες εβδομάδες. Στη διάρκειά της δεν επιτρέπεται η κατανάλωση κανενός ζωικού προιόντος.

Εξαίρεση αποτελεί η μεγάλη για τους Έλληνες γιορτή του Ευαγγελισμού (25 Μαρτίου), που γιορτάζεται μαζί με την επέτειο της Εθνεγερσίας, οπότε επιτρέπεται μόνο η ψαροφαγία (το ίδιο συμβαίνει και την Κυριακή των Βαίων).

Εξίσου σημαντική για τους αγροτικούς πληθυσμούς γιορτή είναι η μέρα των Αγίων Σαράντα (9 Μαρτίου), που η εκκλησία επίσημα την ονομάζει των Τεσσαράκοντα Αγίων Μαρτύρων. Είναι και ο μαγικός αριθμός σαράντα που κινητοποιεί τη λαϊκή ψυχή, είναι και η δύναμη των μαρτύρων, ούτε ένας ούτε δύο αλλά σαράντα. Πιστεύουν λοιπόν πως ό,τι και αν φυτέψουν αυτή την ημέρα πιάνει. Αυτή την ημέρα φτιάχνουν και μοιράζουν τηγανίτες περιχυμένες με πετιμέζι ή μέλι και λένε «Σαράντα φας, σαράντα πιεις, σαράντα δος για την ψυχή σ'».

Yπάρχουν πολλά έθιμα απο τα οποία μερικά τηρούνται μέχρι και σήμερα,όπως να δένουν γύρω από τον καρπό του δεξιού χεριού τους και γύρω από το λαιμό τους κλωστή από χρωματιστά νήματα στριμμένα, κόκκινα, λευκά και χρυσά.Η κλωστή λέγεται «Μάρτη» ή «Μαρτιά» ή «Μαρτίτση» και όποιος τη φοράει δεν μαυρίζει από τον ήλιο του Μάρτη και φοριέται μέχρι το Πάσχα.

Είναι μια μαγική προφύλαξη (ασφαλιστικός κύκλος) για τη νέα εποχική περίοδο. Ο λαός λέει χαρακτηριστικά:  
«Οπόχει κόρη ακριβή τον Μάρτη Ήλιος μη τη δει».
«Ο ήλιος του Μαρτιού τρυπά το κέρατο βοδιού».
«Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και πέντε μήνες δεν ξεβάφει»

      Την πρώτη ημέρα του πρώτου μήνα της άνοιξης (στην Ήπειρο τον λένε και Ανοιξιάτη), τα παιδιά γυρίζουν στα σπίτια κρατώντας ένα ξύλινο ομοίωμα χελιδονιού και ψάλλουν ένα είδος καλάντων, τα χελιδονίσματα και δίνουν στη νοικοκυρά φύλλα κισσού, Η συνήθεια υπήρχε στην αρχαιότητα και στο Βυζάντιο και το περιεχόμενο του τραγουδιού είναι περίπου το ίδιο.  

Η λαϊκή φαντασία αποδίδει την αστάθεια του καιρού που παρατηρείται στον δύστροπο χαρακτήρα του Μαρτίου, τον οποίο και προσωποιεί. Σύμφωνα με μια παράδοση, λοιπόν, ο μήνας Μάρτιος έχει δύο γυναίκες: μια πανέμορφη, αλλά φτωχή και μια κακάσχημη που όμως είναι πλούσια. Τα βράδια κοιμάται ανάμεσά τους. Όταν γυρίζει από τη μεριά της άσχημης, τη βλέπει και από το κακό του κάνει μέρες βροχερές και χειμωνιάτικες . Όταν πάλι γυρίζει προς την όμορφη κάνει ηλιόλουστες, ανοιξιάτικες μέρες.
Γι αυτό και η παροιμία λέει:  
«Ο Μάρτης πότε κλαίει και πότε γελάει».


ΠΗΓΗ:http://anastasiag.pblogs.gr